Familie Schoonveld

Het leek ons mooi om de neven en nichten nog eens in levende lijve te ontmoeten. We zien elkaar alleen nog maar bij begrafenissen. We spreken elkaar dan meestal niet en als we er zelf liggen, al helemaal niet meer.

De tijd is er nu rijp voor, want van de oudste generatie zijn we op twee na allemaal 80 plus. Een sterk geslacht dus! Op een paar na, die in onze ogen veel te jong stierven, worden we allemaal oud. We leven in genadetijd en zijn dagjesmensen. Natuurlijk missen we hen die er niet meer zijn. Telkens weer wordt er een stukje uit je hart gesneden en dat doet pijn. We zijn dan ook allemaal bang om als laatste over te blijven.

Voor deze reünie hebben we voor Ten Boer gekozen, omdat hier de roots van de familie Schoonveld liggen. Onze pa en opa is op 4 mei 1886 geboren onder de rook van Garmerwolde. In het huisje(meer geschikt als stal voor een bokje) stond bij de kalkovens. (zie foto op de uitnodiging)

Onze pa z’n vader had hier een zeer bevoorrechte baan. Hij was stoker en mocht daarom in het krot wonen. Het vuur moest echter ook ’s nachts brandend worden gehouden. Zo geweldig was het dus ook niet.

Pa had één zus, tante Martje, die 11 jaar ouder was. Voor haar was er een levenloos kindje en een jongetje van één jaar overleden. Het verdriet was er dus toen al.

Pa heeft het tot keuterboer gebracht. Hij heeft beslist geen gemakkelijk leven gehad. Zelfs zeer zwaar

Pa trouwde in 1913 met z’n eerste vrouw, Albertje Stuurwold. Opa Stuurwold was geloof ik scheepsreder, dat zal wel niet zo zijn. Misschien had hij een vlot.

Pa en moeke Stuurwold kregen 3 kinderen. Moeke overleed in 1918, nog maar 26 jaar oud. Pa bleef achter met 3 kinderen, te jong om dit verlies te begrijpen. Voor pa was het een ramp. Een getob met hulp, geen geld en veel verdriet.

In 1921 trouwde pa met onze moeder. Zij was eerst zijn huishoudster. Samen kregen zij nog 11 kinderen.

Met het boerderijtje ging het steeds slechter. De koeien gingen de deur uit, maar de kindjes bleven komen. Moeilijke jaren dus, de crisisjaren ’20 – ’40. We hadden het wel arm, maar hebben nooit in lompen gelopen en geen honger gehad. Ik denk, dat onze ouders het ook graag anders hebben gewild. Het was beslist geen onwil, dat er niemand door kon leren. Elke cent die binnenkwam, moesten ze gebruiken.

In 1927 ging het gezin in Zuidbroek wonen. Pa ging bij de spoorwegen werken. Dat was ook geen vetpot. Twaalf gulden in de week voor 14 mensen. De 2 oudste zussen waren de deur al uit en Willem werkte overdag bij een boer en was thuis in de kost. Harke en ik zijn daardoor zo vet geworden, want wij mochten zijn pannetje altijd uitlikken.

In mei 1940 verhuisden we naar Zuidwolde. Pa, Jo, Klaas en Martje gingen werken bij boer Schuringa. Dat was een regelrechte ramp. In Zuidbroek hadden we voor toen een mooi huis. Hier kwamen we in een krot. Het was smerig, het stonk, de muizen dansten op de tafel. Onze moeke huilde veel.

Gelukkig werden pa en de boer geen vrienden, ze kregen slaande ruzie en zo vertrokken we in september alweer naar Bedum. Dat was maar tijdelijk, want er werden plannen gemaakt om een nieuw huis te bouwen in Zuidwolde. In juni 1941 zijn we daar gaan wonen.

Inmiddels woedde de oorlog. De Duitsers waren de baas in ons land. Weer grote zorgen. Drie zonen moesten onderduiken. Zorg en spanning waren hun deel. Sien werd opgepakt en naar een kamp in Duitsland gebracht. Ze bleef daar tot de bevrijding in 1945.

Gelukkig kwam onze familie goed uit de oorlog, echter wel arm en berooid. Zo berooid, dat Klaas en Piet zich vrijwillig meldden voor Indië. Dan hebben we tenminste kleren om het lijf, zo luidde hun verontschuldiging. Het was voor onze ouders weer een dreun. Ze zouden 1 januari 1946 vertrekken. Eerst voltrok zich echter nog de grootste ramp, die een gezin kan treffen. Onze moeder overleed op 9 december 1945 na een week van ziek-zijn. Hoe kan God zoiets laten gebeuren. Ik haatte Hem. Wat moest pa toen? Weer bleef hij alleen met nog 6 kinderen onder de 18 jaar, waarvan de jongste 9 was. Hoe is hij erdoor gekomen.

Zoals gezegd, vertrokken Klaas en Piet op 1 januari 1946. Klaas kwam terug in 1948. Piet werd vermoord tijdens een reddingsactie.

De zoveelste zware klap. Maar het leven ging door. Klaas en Auke gingen emigreren naar Amerika. Het waren nog steeds zware jaren, zo vlak na de oorlog, zuinige jaren. Ieder leefde zijn eigen leven.

Als jonge mensen begrepen we niet hoe zwaar pa het had.

Pa zei altijd: “gij zult het na dezen verstaan” en dat begrijp ik nu pas.

In 1961 is pa nog naar Amerika geweest om z’n zoons te bezoeken. (film van opa Willem in Amerika). Nadien is hij nooit meer echt gezond geweest. Op 5 december 1961 is pa op 75-jarige leeftijd nog heel onverwacht, overleden. Gelukkig kon hij tot het laatst in zijn eigen huis blijven wonen, altijd verzorgd door één van zijn kinderen.

Als hij hier nu even kon kijken zou hij glunderen en zeggen: “heb ik dit allemaal voortgebracht, al die mooie, verstandige en rijke mensen?”

Pa heeft 14 kinderen en 58 kleinkinderen voortgebracht.  Het verdere nageslacht is bijna niet meer te tellen. Ruim 200 achter en achter-achterkleinkinderen. Wat een rijkdom.

Ik hoop, dat dit verhaal niet te lang was.

Ik wens jullie allemaal een heel gezellige avond en hoop, dat iedereen tevreden naar huis gaat.

Wij oudjes wilden dit graag organiseren, maar dat is bij denken gebleven. Als Coen het niet namens ons had gedaan, was van het idee niets terecht gekomen. Namens ons allemaal:

“Bedankt Coen”